Brochocki Walery

Artysta – malarz, pejzażysta. W dotychczasowych publikacjach (Słownik Artystów Polskich, Polski Słownik Biograficzny) brak informacji o jego związkach z Kaliszem. Jednak prasa kaliska podaje szereg wiadomości o jego działalności artystycznej i przedstawia go jako artystę związanego z miastem. Urodził się we Włocławku, a zmarł w Warszawie. Jako 10-latek został uczniem Szkoły Kadetów w Moskwie. Po jej ukończeniu, w 1866 roku powrócił do Warszawy i rozpoczął naukę w Klasie Rysunkowej Wojciecha Gersona. Jego mistrzem i nauczycielem był Chrystian Breslauer – to on zapewne zaszczepił w nim skłonność do nastrojowego malarstwa pejzażowego.  W 1869 roku wyjechał na dalsze studia do Monachium. Tutaj pod okiem Hermanna Anschütza, wykształconego w Dusseldorfie profesora Akademii monachijskiej i Adolfa Hermanna Liera rozwijał swoje artystyczne umiejętności. Szczególnie Lier i jego malarstwo mogło odpowiadać Brochockiemu, ponieważ zajmował się głównie pejzażem, zainteresowany był Barbizończykami i ich podejściem do natury, a w malarstwie – podobnie jak sam Walery szukał nie tylko realizmu, ale i nastroju. Dość szybko młody malarz zyskał sobie uznanie publiczności i handlarzy obrazów. W 1873 roku otrzymał nawet medal na wystawie w Wiedniu. W 1877 roku wyjechał na dalsze studia do Paryża i tutaj pogłębiły się jego związki z Barbizończykami. Pejzaże z okolic Fontainbleau wystawiane na paryskich Salonach przyniosły mu uznanie krytyki. Do kraju powrócił w 1888 roku i zamieszkał już na stałe w Warszawie. Często podróżował na wschód – do Besarabii, na Podole i Litwę. Mieszkając w Warszawie, regularnie wystawiał swoje prace w Zachęcie i krakowskim Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych. Podobnie jak wielu artystów epoki, współpracował z czasopismami ilustrowanymi – „Tygodnikiem Ilustrowanym”, „Kłosami”, co zapewniało mu stały dochód.

O jego związkach z Kaliszem informowała kaliska prasa, traktując go jak artystę pochodzącego z miasta. Kilka razy wspominano o jego pobycie tutaj. Pierwsza wzmianka pochodzi z czasów, gdy Brochocki studiował w Paryżu – w kwietniu 1879 roku przyjechał do Kalisza na dłuższy pobyt. Po raz kolejny bawił w mieście w 1882 roku. Wspomniano nawet, że miał tu swoją pracownię, w której prezentował publiczności swoje prace – było to 6 pejzaży z Podola, charakteryzujacych się typowym dla niego „żywym kolorytem, wyborną perspektywą, przedziwną delikatnością pędzla, obok rozlanej w każdym krajobrazie poezji”. Ta krótka uwaga dobrze charakteryzuje twórczość Brochockiego, dla którego najważniejszy w pejzażu był zawsze nastrój. Podczas tego pobytu artysta zorganizował małą ekspozycję swoich prac w księgarni Lubelskiego przy ulicy Warszawskiej, która – podobnie jak inne kaliskie księgarnie - pełniła w tym czasie rolę okazjonalnej galerii sztuki. Cztery z prezentowanych prac zostały zakupione przez mieszkańców Kalisza. Zaangażował się również w pomysł zorganizowania w Kaliszu wystawy obrazów – tego rodzaju myśl przez długie lata bezowocnie pojawiała się wśród kaliskiej inteligencji. Także i tym razem nie udało się jej zrealizować. Kolejny pobyt miał miejsce we wrześniu 1888 roku, może przy okazji powrotu do kraju, po drodze do Warszawy. Zainteresowały go wówczas szczególnie widoki kaliskiego parku – wykonał kilka szkiców, między innymi powstajacych wówczas parkowych ruin i domku szwajcarskiego. Wykonane rysunki przesłał następnie do „Biesiady Literackiej”. Ostatnie informacje o związkach z Kaliszem pochodzą z 1899 roku – artysta brał udział w pierwszej wystawie sztuki nowoczesnej zorganizowanej przez Kazimierza Krzyżanowskiego. Nie wspomniano niestety nic o wystawionych wówczas pracach.

Związki Walerego Brochockiego z Kaliszem potwierdza osoba Julii Brochockiej – artystki – malarki. Dość enigmatyczna postać,pochodziła z Warszawy, mieszkała w Kaliszu w 1899 lub 1900 r. Może szwagierka artysty. Nie mamy, poza jedną wzmianką w prasie, żadnej informacji na jej temat. Jest autorką obrazu ołtarzowegoChrystus z uczniami na drodze do Emausznajdującego się w kościele Św. Wojciecha na Zawodziu, o którym pisano: „wykonany jest pięknie toteż nader miłe robi wrażenie”. Wcześniej pracowała jako malarka przede wszystkim na zamówienia z okolic Wilna i Warszawy.