Baltasar Caudlerbach lub Laudterbach
Tytuł
Temat
Twórca
Data
Opis
Osiadły w Kaliszu mistrz murarski i zapewne budowniczy, określany w dokumentach jako: uczciwy Pan Balcer kunsztu Mularskiego Magister; prawdopodobnie pochodzący z Dolnego Śląska lub któregoś z krajów niemieckich, gdyż podpisał się jako Maurer Magÿster.
Żonaty z Katarzyną; w 1718 r. urodził im się w Kaliszu syn Wojciech, ochrzczony 12 kwietnia tegoż roku w kolegiacie Wniebowzięcia NMP.
11 września 1715 r. ks. Maciej Chełmicki, jako pełnomocnik kapituły przy kolegiacie Wniebowzięcia NMP (późniejszego sanktuarium św. Józefa) w Kaliszu zawarł z murarzemkontrakt względem restauracyi kościoła. Zgodnie z umową przeprowadzone zostały następujące prace: przełożenie dachówki na dachach prezbiterium, korpusu nawowego, kaplic i wieży z użyciem zaprawy wapiennej (z zastrzeżeniem, że: starey dachówki z nową mieszać nie ma),wyciągnięcie gzymsu wieńczącego elewacje kaplicy św. Jana, przemurowanie i wzmocnienie przypór od strony fasady, przemurowanie gzymsów,otynkowanie i wybielenie elewacji. Za te prace, realizowane do końca kwietnia 1717 r., mistrz Baltazar otrzymał zapłatę w wysokości1400 zł.
28 marca 1718 r. archidiakon i oficjał kaliski Jan z Gałczyna Gałczyński h. Sokola († 1730) zawarł z tym samym wykonawcą drugi kontrakt (zachowany w dwóch egzemplarzach, w różnych zespołach archiwalnych), zgodnie z którym kontynuowano prace przy świątyni. Przeprowadzone wówczas roboty murarskie objęły m. in. powiększenie otworów okiennych obydwu ówczesnych zakrystii (prałackiej i wikariuszowskiej), zabezpieczenie otworów okiennych kratami, zmianę kształtu otworu drzwiowego łączącego zakrystię z prezbiterium, przemurowanie wejścia z zakrystii prałackiej do kapitularza i zaopatrzenie prowadzących doń schodów w dębowe stopnie, a także gruntowne przebudowanie znajdującego się na piętrze kapitularza i założenie w nim sklepień z dekoracją sztukatorską oraz wykonanie nowych tynków. Drobne przeróbki murarskie objęły też poddasza ówczesnych kaplic św. Jana i św. Józefa.
Za wszystkie te roboty, ukończone zapewne w sierpniu 1718 r., mistrz Baltazar otrzymał wynagrodzenie w wysokości 1100 zł i 11 beczek piwa (sprowadzonego m.in. z Opatówka i Pietrzykowa).
Źródło
Archiwum Diecezjalne we Włocławku, zespół Akta Kapituły Kaliskiej:
- sygn. A. Kap. Kal. 23, [Kontrakt z 28 marca 1718 r. względem restauracyi kościoła kolegiaty kaliskiey], k. nlb.
Archiwum Diecezjalne we Włocławku, zespół Dokumenty samoistne:
- dokument nr 2208 [Kontrakt między Imc Prokuratorem Kapituły Kaliskiey a uczciwym Balcerem Mularzem 1715]
- dokument nr 2215 [Między Wielmożnym JegoMcXiędzemIanemGałczynskimArchidyakonem y Officyałem kaliskim kanonikiem łowickim z iedney, a Ucciwym Panem Balcerem kunsztu Mularskiego Magistrem z drugiey Strony kontrakt 1718]
-Archiwum Diecezjalne we Włocławku, zespół Księgi metrykalne parafii w Kaliszu:
- KM par. św. Józefa 1, [Metryki urodzonych 1643-1722], s. 342-343 (wg innej paginacji s. 354-355).
Opracowania źródeł:
- Ks. S. Librowski,Inwentarz realny dokumentów samoistnych Archiwum Diecezjalnego we Włocławku, t. 4, Włocławek 1996, s. 255, 259.
Opracowania:
- E. Andrzejewska, Ks. Stanisław Józef Kłossowski (1726–1798). Kustosz sanktuarium św. Józefa w Kaliszu, Kalisz 2010, s. 101, 112, 161-162.