Artyści Kaliscy
English

Mańczyk Jakub

Złotnik

Daty życia nieznane

Nazwisko zapisywane też w źródłach jako: Manczyk, Manczik.

Był czeladnikiem u mistrza Piotra Prinkowicza, później zbiegłego do Warszawy z kruszcem przeznaczonym na monstrancję dla kościoła w Chełmcach.

W latach 1641-1659 starszy cechu.

W1659 r. na zamówienie ks. Stefana Damalewicza, ówczesnego prepozyta par. św. Mikołaja, wykonał srebrny, częściowo pozłacany pacyfikał, w którym oprawionazostała cenna relikwia: kolec z korony cierniowej Chrystusa Ukrzyżowanego.

Wraz z żoną Katarzyną zbudował dom położony przy ul. św. Stanisława, na gruncie należącym do franciszkanów.

Pozostawił w aktach miejskich dwie wersje testamentu, z 1666 i 1668 r., zapisując kaliskim franciszkanom dom i legat na wykonanie w ich kościele ołtarza bł. Salomei (beatyfikowanej w 1672). Zmarł przed 1682 r., gdyż w tymże roku podatek za dom przy ul. św. Stanisława uiściła tylko Jakubowa Złotniczka. W 1684 Katarzyna Mańczykowa jako wdowa po złotniku podyktowała swój własny testament (zmieniony przez nią samą w 1688). Szwagrem testatorki był znany kaliski złotnik Wawrzyniec Szabelkowicz, wyznaczony przez nią na wykonawcę testamentu. Mańczykowie byli też spokrewnieni lub spowinowaceni z kaliskimi złotniczymi rodzinami Bąków i Jędrowiczów.                                                    

Ewa Andrzejewska

Źródła

Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół archiwalny nr 53/4328, Akta miasta Kalisza:

-     sygn. K.m. I/15, Akta zeznawane przed urzędem burmistrza i rady oraz przed połączonymi sądami rady i ławy kaliskiej w sprawach niespornych i spornych majątkowych mieszczan kaliskich, s. 88, 137, 205, 325, 431, 550, 715, 775, 816.

-     sygn. K.m. I/16, Akta urzędu burmistrza i rady miasta Kalisza: formuły podające odnawiany corocznie skład rady miejskiej, ławy sądowej i trzeciego porządku (cechmistrzów), wpisy w sprawach opiekuńczych oraz w sprawach niespornych i spornych majątkowych (...)], s. 398.

-     sygn. K.m. I/92, Acta advocatialia civitatis Calissiensis tempore notariatus Adami Brozicki fideli calamo conscripta 1.6.5.9., s. 3-4.

-     sygn. K.m. I/170, Liber testamentorum [1598-1668], s. 868-870.

-     sygn. K.m. I/171, Liber testamentorum [1569-1699], s. 128-129, 155-157

-     sygn. K.m. I/190,Regestr za konsensem trium ordinum[…] spisany in Anno 1682, s. 9.

Archiwum Diecezjalne we Włocławku, zespół Księgi metrykalne parafii w Kaliszu: 

-     KM par. św. Józefa 1, s. 91, 93 (wg innej paginacji s. 105 i 107). 

Opracowania:

-     M. Jaracz, Nazwiska mieszkańców Kalisza od XVI do XVIII wieku, Bydgoszcz 2001, s. 48, 243.

-     E. Andrzejewska, Złotnicy kaliscy. Kaliskie złotnictwo cechowe od XV do schyłku XVIII wieku (w przygotowaniu).

 

Karta z testamentu Jakuba Mańczyka z 1666 r.

 

Powrót na górę strony